Professionalisering Psychologische Vervolgopleidingen
Professionalisering Psychologische Vervolgopleidingen
Opleiden is een professie. Deze projectgroep gaat, steeds in afstemming met de andere projectgroepen van het programma APV, randvoorwaarden formuleren en werken aan het opleveren van producten om didactisch en inhoudelijke uitstekende opleidingen te kunnen blijven bieden. Denk aan het faciliteren van kennisdeling, het structureel toepassen van vernieuwing in het onderwijs, het borgen van diversiteit en inclusiviteit en het stellen van eisen aan opleidingen en aan docenten, (P-)opleiders, werkbegeleiders en supervisoren.
Laatste nieuws
Terugkijken: webinar APV 23 april 2024
Video over breedheid binnen de Gz-opleiding
Niemand is tegen toekomstbestendig opleiden
Resultaat
De projectgroep werkt aan de volgende doelen:
- De ontwikkeling van toekomstbestendige opleidingsplannen, inclusief toetsing voor de psychologische vervolgopleidingen, binnen het wettelijke kader. Daarbij hoort de ontwikkeling van een infrastructuur, waarin de kwaliteit en actualiteit van de psychologische vervolgopleidingen systematisch worden gemonitord en bijgesteld.
- Bijstellen van het kwaliteitskader voor praktijkopleidingsinstellingen.
- Ontwikkeling van een plan en pilot voor professionalisering van opleiders en docenten en optimalisering en borgen van de kwaliteit van onderwijs en praktijkopleiding.
- Advies en voorstel met betrekking tot een onderzoeks- en documentatiecentrum voor het verzamelen, ontwikkelen, bijhouden en verspreiden van onderwijskundige en didactische kennis.
Samenstelling
drs. Valerie Hoogendoorn
Voorzitter en namens de opleidingsrechts-personen
dr. Nathan Bachrach
Namens het HCO-GZ
drs. Marit Bierman
Namens de P-opleiders
prof.dr. Theo Bouman
Namens het HCO-GZ
prof.dr. Jos de Keijser
Namens het HCO-KP en KNP
drs. Beatrijs de Leede
Projectleider PPV
Dwayne Meijnckens MSc
Namens MIND
dr. Barbara Montagne
Namens het HCO-GZ
Hannemike Steinhagen
Namens de Kamer BIG Opleidelingen NIP
Q&A Professionalisering psychologische vervolgopleidingen
Het gaat om de ontwikkeling van adaptieve landelijke opleidingsplannen inclusief toetsing voor de GZ-generalist en de specialistische vervolgopleidingen, en het creëren van kaders voor didactische professionalisering van opleiders en docenten en de kennisinfrastructuur.
Op veel plaatsen wordt al aandacht besteed aan de professionalisering van eenieder die een rol heeft in opleiden, maar niet overal. Daarnaast: een verplichting aan opleidersprofessionalisering biedt met name werkbegeleiders steun om daadwerkelijk scholing en intervisie te kunnen volgen.
VWS hecht belang aan diversiteit, inclusiviteit, breedheid, innovatie en gedeelde besluitvorming.
Gewenste (vergrote) diversiteit en inclusiviteit van de deelnemers aan de opleiding en van de docenten en begeleiders worden geborgd, evenals de cliëntparticipatie in de opleiding en thema’s als ’samen beslissen, eHealth en preventie’. Er komen herziene opleidingsplannen, gebaseerd op het competentiegericht opleiden. Er komen professionaliseringseisen en scholing van opleiders en er wordt voorzien in een kennis- en onderzoekscentrum.
Binnen de projectgroep zijn drie werkgroepen actief die zich buigen over de doorontwikkeling van een Onderzoeks- en documentatiecentrum, over opleidingsplannen en toetsen en over de professionalisering van opleiders en borging van de kwaliteit van het onderwijs en de praktijkopleiding.
Doorlopende leerlijnen
De volgende doorlopende leerlijnen zijn gedefinieerd:
- Behandeling
- Diagnostiek
- Academisch werken en onderzoek
- Leiderschap en innovatie
- Professionele ontwikkeling
Lees voor meer informatie de Definitieve conceptnotitie leerlijnen – Programma APV (progapv.nl).
De eindtermen voor de Gz-psycholoog-generalist zijn afgestemd op het beroepscompetentieprofiel (wat een Gz-psycholoog moet weten en kunnen vanaf het afstuderen). Daarbij is nu met name uitgegaan van wat een net afgestudeerde masterpsycholoog weet en kan; dit sluit dus in principe aan op de huidige eindtermen. Het zou goed zijn als de eindtermen in de bachelor en master in de toekomst verder worden uitgewerkt en gekoppeld worden aan de doorlopende leerlijnen.
Competentieprofielen
Het project Beroepenstructuur ontwikkelt de competentieprofielen voor de beroepen (zie Beroepenstructuur – psychologische zorg). Het project Beroepenstructuur is gestart met het competentieprofiel voor GZ-generalist.
Voor iedereen die een rol in opleiden heeft, worden er vanuit het programma APV competentieprofielen ontwikkeld. Het gaat hier om de competentieprofielen voor werkbegeleiders, praktijkopleiders, p-opleiders, supervisors, docenten en hoofddocenten.
Nee, niet zoals dat wordt vormgegeven voor de andere opleidingsfunctionarissen. Hoofdopleiders moeten, naast de regelgeving uit de Algemene Maatregel van Bestuur van het BIG-beroep, namelijk voldoen aan het functie- en competentieprofiel van de universiteit en daar ook een BKO (Basiskwalificatie Onderwijs) behalen. Daarnaast staat in het advies ook voor hoofdopleiders de verplichting voor het volgen van scholing rond het praktijkleren.
Een brede opleiding is een opleiding die opleidt voor het hele werkveld van de GZ-psycholoog. De GZ-psycholoog – generalist is na afstuderen in principe toegerust om in alle levensfasen en de verschillende zorgcontexten te werken.
Nascholing / herregistratie
Ja, hier houden we rekening mee. Daarbij onderzoeken we ook de mogelijkheden van e-learnings. Daarnaast: scholing kost wat tijd, maar het is ook bekend dat daarna het geven van werkbegeleiding en supervisie effectiever wordt ingevuld. Het advies gaat ook zijn om deze scholing mee te kunnen laten tellen in het kader van de herregistratie in het BIG-beroep van de supervisoren, praktijkopleiders, werkbegeleiders, enzovoort.
Dat klopt. Het advies om dit mee te laten tellen bij herregistratie als scholingspunten geldt nu ook alleen voor de klinisch (neuro)psycholoog en de psychotherapeut.
Iedereen die een rol heeft in het opleiden – als werkbegeleider, supervisor, praktijkopleider, P-opleider of hoofdopleider – zal scholing over opleiden moeten volgen. Deze eis zal opgenomen worden in het kwaliteits- en erkenningskader; praktijkopleidingsinstellingen en de scholingsinstituten zullen moeten kunnen aantonen dat deze scholing door hun medewerkers is gevolgd. Voor artikel 14-beroepen is het advies dat deze scholingspunten meetellen voor herregistratie.
BKO gaat over het uitbreiden van de didactische expertise en vaardigheden als docent. Dit zal ook meegewogen worden in wat docenten/opleiders nog aan scholing moeten volgen. Veel docenten geven echter een beperkt aantal uren les en hebben geen BKO-verplichting. Het is voor hen wel een vereiste dat zij de didactische basisscholing voor docenten gaan volgen die vanuit Programma APV wordt voorgesteld.
Verder gaat veel van het advies over professionalisering, met name over het praktijkgedeelte van opleiden en scholings- en begeleidingsvaardigheden die daarbij nodig zijn.
KBA’s
Doel van de Kenmerkende Beroepsactiviteiten is om te borgen dat een opleideling wordt opgeleid in de kernactiviteiten van het beroep over verschillende sectoren van zorg en problematieken heen. Om hiermee vervolgens te bepalen of iemand voldoende ontwikkeling in competenties toont. Daarmee bieden KBA’s handvatten voor het geven van feedback aan de opleideling.
Een opleideling moet de mogelijkheid hebben om in de praktijk aan alle KBA’s te kunnen werken, zodat die het vertrouwen van de werkbegeleider/praktijkbegeleiders krijgt om zelfstandig te werken. KBA’s zijn niet bedoeld als toets waarvoor je kunt slagen of zakken.
Een voorbeeld van een KBA (Kritische Beroepsactiviteit) voor de Gz-psycholoog generalist is ‘Het voeren van een systeemgesprek’. Hiermee krijgt een Gz-psycholoog in verschillende contexten met verschillende cliëntsystemen te maken, en daarbij zal de complexiteit toenemen gedurende de opleiding.
De KBA-structuur zal tegelijk met het nieuwe landelijk opleidingsplan worden ingevoerd. De Opleidingsraad zal hierover een besluit nemen.
Kenniscentrum
We gaan uit van een kenniscentrum in de vorm van een virtueel platform. Doel is om landelijk kennis te delen rondom zaken als landelijke didactische ontwikkelingen, opleidingsplannen en regelgeving, zodat het wiel niet overal opnieuw hoeft worden uitgevonden. Het kenniscentrum is een middel om de kwaliteit en wetenschappelijke borging van het onderwijs te bewaken en landelijk af te stemmen.
Het gaat om een kenniscentrum voor en door het veld, onder auspiciën van (bijvoorbeeld) een onafhankelijke commissie die zicht houdt op actuele ontwikkelingen.
Er worden voorstellen geformuleerd voor het gezag dat een dergelijk centrum krijgt, aan welke eisen het moet voldoen en hoe de financiering tot stand zou kunnen komen.
