Onder het adagium ‘een leven lang leren’ gaat de projectgroep Visie & Infrastructuur van Programma APV aan de slag met een visie op goed op elkaar aansluitend onderwijs. “We hebben de onderdelen van de opleiding teveel beschouwd als losse stukjes. Uiteindelijk gaat het erom dat we tot een doorlopende, levenslange leerlijn komen waarin kwaliteitsborging verankerd is”, zegt Hanna Swaab, voorzitter van de projectgroep.

Prof. dr. Hanna Swaab is hoofdopleider klinische psychologie en klinische neuropsychologie. Ze pleit voor een steunsysteem dat de persoonlijke ontwikkeling en het op peil houden van kennis en vaardigheden stimuleert en zichtbaar maakt, gedurende het hele beroepsleven. Vanaf de start van de opleiding tot de pensionering. “Als Gz-psycholoog, psychotherapeut of als specialist hebben we de verantwoordelijke taak om kwetsbare mensen te behandelen. In dit veld is het, meer dan waar ook, belangrijk dat cliënten erop kunnen vertrouwen dat ze te maken hebben met een professional die weet wat hij of zij wel en niet kan. En die blijft investeren in zijn of haar persoonlijke competenties, kennis en kunde.”

Verbinden met de beroepsgroep

Volgens Swaab is het belangrijk dat zowel de inhoud als de infrastructuur van de opleiding een doorlopende leerlijn faciliteren. “Dat betekent in mijn ogen niet alleen kennis aanreiken en vaardigheden ontwikkelen. Ook: feedback krijgen op je individuele functioneren en andere vormen van interactie bieden om persoonlijke ontwikkeling te stimuleren. In dit beroep kun je niet als solist werken: voor je het weet heb je een suboptimale gewoonte ontwikkeld die je de rest van je leven toepast.” Om hun kwaliteiten op peil te houden zullen zorgverleners zich moeten verbinden met hun beroepsgroep via bijvoorbeeld intervisie, peer-review en bij- en nascholing, vindt Swaab. “In die gedachtegang moeten we beroepsbeoefenaren van de toekomst al vanaf het begin van hun studie meenemen. Zodat het verwerven van kennis en competenties en het reflecteren op het eigen handelen voor hen vanzelfsprekend wordt.”

Juiste professional op de juiste plek

Ook vindt Swaab dat er in de universitaire opleiding meer aandacht kan komen voor ‘matching’: de juiste professional op de juiste opleiding. “Het zou goed zijn om mensen al in een vroeg stadium te begeleiden in hun ontwikkeling naar het werk dat het best bij hen past. Dat doet recht aan de persoon zelf en aan het beroep waarvoor hij of zij wordt opgeleid. En uiteraard aan onze cliënten, waaraan we de hoogst mogelijke kwaliteit van zorg willen bieden.”

Kwaliteit van zorg

Swaab vervolgt: “In ons vakgebied zijn de kennis en competenties van de individuele psycholoog in hoge mate bepalend voor de kwaliteit van zorg die hij of zij kan leveren. Evidence-based kennis van welke interventie bij welke problematiek optimaal is staat daarin centraal, samen met de vaardigheid die nodig is voor de uitvoering van die interventie.”

De projectgroep gaat zich buigen over de infrastructuur die de zorgprofessional van de toekomst nodig heeft om deze zorgcompetenties tijdens de opleiding te ontwikkelen en te onderhouden. En over de voorwaarden waaronder kennisinstellingen, praktijkinstellingen en opleidingsinstellingen met elkaar kunnen samenwerken om een effectieve steunende opleidingsstructuur te realiseren. Een opleidingsstructuur waarin adaptief opleiden, gericht op de specifieke leerdoelen van het individu en de veranderende zorgvraag, gerealiseerd kan worden voor een optimale kwaliteit van zorg. Swaab: “De komende maanden gaan we de visie van veel betrokkenen in kaart brengen. Op basis daarvan gaan we een advies formuleren.”